به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سهشنبه گذشته پلیس فرانسه در اقدامی بیرحمانه نوجوان 17 ساله ای را در غرب پاریس به قتل رساند. با انتشار اخبار و تصاویر مربوط به این جنایت، مردم به خیابانها آمدند. با گسترش دامنه برخورد میان معترضان و نیروهای پلیس، معابر عمومی، ماشینها، پاسگاههای پلیس، تالارهای شهر و سطلهای زباله به آتش کشیده شدند.
معترضان فرانسوی خواهان مجازات نیروهای متخلف و اجرای عدالت برای «ناهل» هستند. به گزارش منابع محلی، میزان درگیریها، تعداد شهروندان تحت بازداشت و افراد زخمی شده به قدری افزایش یافته که وزارت کشور فرانسه در حال بررسی گزینه حکومت نظامی برای پایان دادن به اعتراضات است.
مکرون در اظهارنظری متناقض افراد حاضر در خیابان های فرانسه را نوجوانان و جوانانی توصیف کرد که تحت تأثیر بازیهای ویدیوئی و شبکههای اجتماعی همچون تیکتاک قرار گرفتند
برای ناظران بینالمللی و نهادهای حقوق بشری بیانیهها و واکنش کاخ الیزه و سران اتحادیه اروپا در زمینه حوادث چند روز گذشته فرانسه این سؤال را ایجاد کرده است، آیا مفاهیمی همچون عدالت، آزادی، حق اعتراض و حقوق بشر تنها زمانی اهمیت و معنا پیدا میکنند که خارج از مرزهای حوزه یورو باشند؟
پلیس فدرال فرانسه پس از آنکه در بیانیه رسمی معترضان حاضر در خیابان را اوباش و وحشی خواند؛ از بسیج 45 هزار نیرو برای پایان دادن به آنچه «آشوب» نامیده است، خبر داد. علاوه براین، بیش از 270 نیروی پلیس تاکنون زخمی شده اند. وزارت دادگستری فرانسه در حال ارائه طرحی است که علاوه بر معترضان، قرار است خانوادههایشان نیز از سوی پلیس دستگیر شوند.
با آغاز اعتراضات برای محکومیت قتل نوجوان الجزایری الاصل، امانول مکرون رئیس جمهور فرانسه مجور شد برنامه سفر به آلمان را به تعویق بیندازد. مکرون که چند ماه قبل همراه با عناصر ضدانقلاب خارچ نشین، مردم ایران را به آشوب و ناآرامی دعوت میکرد، ناگهان در اظهارنظری متناقض افراد حاضر در خیابان را نوجوانان و جوانانی توصیف کرد که تحت تأثیر بازیهای ویدیوئی و شبکههای اجتماعی همچون تیکتاک قرار گرفتند.
این اظهارات عجیب در حالی از سوی مکرون مطرح شد که وی در ادامه رفتارهای پوپولیستی خود قتل ناهل را حادثهای غیر قابل توجیه خواند. این رفتار ضدونقیض نشان دهنده صداقت نداشتن مکرون در دفاع از ارزشهای غربی و استفاده ابزاری وی از این مفاهیم برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی فرانسه در کشورهای در حال توسعه است.
دیگر نکته قابل بیان در زمینه اعتراضات اخیر فرانسه واکنش چهرههای هنری و ورزشی نسبت به قتل نوجوان فرانسوی و خشونت فزاینده پلیس است. تنها چند ماه قبل پس از مرگ طبیعی دختری کُرد در تهران، صدها سلبریتی بدون آنکه جانب انصاف و امنیت عمومی را در نظر بگیرند، مردم را برای تغییر خشونتآمیز (نه اعتراض مدنی) به خیابانها فرامیخوانند تا به این وسیله بتوانند به گمان خود نظام سیاسی در تهران را تغییر دهند.
در آن دوران رسانههای جریان اصلی، سران دولتهای غربی و لشکر سلبریتیها بر آتش آشوبها میدمیدند و به دنبال جنگ داخلی در کشورمان بودند. حال پس از کشته شدن نوجوان فرانسوی در پیش چشمان مردم، رسانههای غربی با مبهم جلوه دادن این حادثه خواهان کاهش خشونت در خیابانهای فرانسه هستند.
به عنوان نمونه، کیلین امباپه، ستاره فرانسوی و مهاجم پاری سن ژرمن با صدور بیانیهای علاوه بر تأیید مطالبه مردم، هرگونه اقدام خشونت آمیز را رد کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: این اموال شماست که دارید ویران میکنید، محلههای شما، شهرهای شما و مکانهای زندگی شماست.
وی با رد خشونت خواستار عزاداری برای مقتول و گفت و گو میان طرف ها شد. نوع رفتار کنشگران سیاسی و چهرههای مشهور در حوادث اخیر فرانسه نشان دهنده تعهد این افراد به امنیت کشورشان و وجود مرزهای مشخص برای حفظ نظم عمومی است. به عبارت دیگر، افراد مشهور در کشورهای غربی به خوبی از پیامدهای اخلال در نظم عمومی آگاهند و با رعایت خطوط قرمز، به دنبال حفظ آینده حرفهای خود هستند.
دولتهای اروپایی و آمریکایی در سالهای اخیر به بهانه حفظ نظم عمومی قوانین جدیدی تصویب کردند که طبق آن نیروهای پلیس به راحتی میتوانند از سلاح گرم برای هدف قرار دادن مجرمان و حتی افراد مشکوک استفاده کنند
بیاعتمادی میان مردم و پلیس فرانسه سابقه طولانی دارد. در سال 2005 میلادی دو نوجوان فرانسوی به نامهای زید بنا و بونا ترائوره در راه فرار از دست نیروهای پلیس، در پست برق مخفی و دچار برق گرفتگی شدند. پس از این حادثه مرگبار خیابانهای فرانسه برای هفتهها درگیر اعتراضات مردم و سرکوب شدید پلیس بود. افزایش میزان مرگوبار ناشی از تیراندازی پلیس سبب شده است جمعی از قانونگذاران چپگریا فرانسوی خواهان لغو یا بازنگری در زمینه مجوز نیروهای پلیس برای استفاده از سلاح گرم شوند.
دولتهای اروپایی و آمریکایی در سالهای اخیر به بهانه حفظ نظم عمومی قوانین جدیدی تصویب کردند که طبق آن نیروهای پلیس به راحتی میتوانند از سلاح گرم برای هدف قرار دادن مجرمان و حتی افراد مشکوک استفاده کنند. این موضوع سبب شد سازمان های مردم نهاد و نهادهای حقوق بشری خواستار تغییر این قوانین به نفع امنیت جانی شهروندان شوند.
«پلیس آدم میکشد» شعار این روزهای مردم پاریس، لیون، مارسی، لیل و روباکس است. تاکنون قریب به یک هزار فرانسوی دستگیر و صدها نفر دیگر به وسیله پلیس فرانسه مجروح شدند. حمایت یکپارچه دولتها و رسانههای غربی از نیروهای سرکوبگر در فرانسه و تلاش برای بازگرداندن مردم به خانههایشان نشان دهنده سیاست دوگانه غربیها در برخورد با ناآرامیهای داخلی در سایر نقاط جهان است.
جوانان و نوجوانان معترض در خیابانهای فرانسه اوباشی نامیده میشوند که تحت تأثیر شبکههای اجتماعی به میدان آمدند و به دنبال آتش زدن اموال عمومی، غارت مغازهها و به خطر انداختن جان سایر شهروندان هستند.
استفاده از چنین ادبیاتی صرفاً برای توجیه سرکوب معترضان به وسیله پلیس و پایان دادن اجباری به اعتراضات خیابانی به کار میرود. در پایان، این سؤال از روشنفکران، سلبریتیها و ... پرسیده میشود که چرا مرگ نوجوان فرانسوی را محکوم نمیکنند؟ آیا اقدامات پلیس در خیابانهای فرانسه مصداق خشونت و نقض حقوق بشر نیست؟